فدراسیون سراسری پناهندگان  ایرانی در ترکیه  تشکیل شد. تقریبا بیش از ۳۰  سال است ترکیه به  کشور دومی برای  متقاضیان پناهندگی بویژه پناهجویان ایرانی تبدیل شده است. این روند همچنان ادامه دارد، با این تفاوت که در طول سه دهه اخیر کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل به درخواست های پناهندگی رسیدگی می کرد ولی از دهم سپتامبر سال ۲۰۱۸ این سازمان کلیه امور ثبت نام و رسیدگی به تقاضاهای پناهندگی را به دولت ترکیه واگذار کرده و در پی این تحولات شرایط زندگی پناهجویان در ترکیه  ده ها برابر بدتر و غیر قابل تحملتر شده است. در  طول تمام  این سال ها فدراسیون سراسری پناهندگان ایرانی در حد توان و امکانات خود به اشکال مختلف از حقوق پناهجویان در ترکیه دفاع کرده است.

شرایط تازه  در ترکیه تشکیل  یک نهاد مدافع حقوق پناهجویان را بیش از هر دوره ای ضروری کرده بود.

۱- مدت هاست پناهجویان در ترکیه هیچ ظرفی برای دفاع از خواسته ها و مطالباتشان نداشته اند، در حالی که برطبق آمار سازمان ملل، بالغ بر ۳۵ هزار پناهجوی ایرانی درآن کشور تا این مقطع ثبت نام شده است و بطور پراکنده و هرکس به ابتکار شخصی به زندگی پناهندگی در ترکیه ادامه می دهد. این وضعیت امید پناهجویان را برای دستیابی به یک زندگی بهتر به نا امیدی تبدیل کرده است. تحولاتی که از سال ۲۰۱۶ به این سو در قاره اروپا و در ترکیه اتفاق افتاده است برای پناهندگان و آواره گان بسیار نگران کننده است و اصلا معلوم نیست از این به بعد پناهجویان در ترکیه به صورت گذشته سهمیه بندی بشوند و پس از تشخیص وضعیت پناهندگی و پذیرفتن آنها بعنوان پناهنده، در یک پروسه زمانی به کشور سومی انتقال پیدا کنند.علاوه بر برخی از ایرانیان که برای ساخت و ساز و تجارت و یک نوع زندگی همیشگی به ترکیه می روند، همه متقاضیان پناهندگی با دورنمای حفظ جان و دسترسی به یک زندگی بهتر در کشورهای غربی به ترکیه میروند. تقریبا این امکان برای آنها در ترکیه اکنون به حد صفر رسیده است، نه دولت ترکیه و نه سازمان ملل و نه کشورهای غربی جوابگوی این وضعیت نیستند.

 

۲- ضرورت تشکیل نهادی که از نزدیک به مبارزه و مطالبه پناهجویان برای دسترسی به یک زندگی بهتر شکل و انسجام بدهد، از هر دوره ای اهمیت بیشتری  پیدا کرده است، بویژه از مقطعی که کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل پروسه رسیدگی به امور پناهجویان را تعطیل کرده و خود را در مقابل خواسته ها و شرایط زندگی پناهجویان از جمله امید آنها به اینکه یک روزی از طریق همین سازمان به کشور سومی انتقال پیدا می کنند بی وظیفه کرده است.

۳- بر اساس قانون اتباع خارجی ترکیه (DGMM) افرادی که مایل به درخواست حمایت بین المللی در ترکیه می باشند، بایستی پس از ورود به این کشور به ادارات مهاجرت در استان ها و شهرهای مختلف ترکیه مراجعه نمایند.ادارهٔ امور  مهاجرت ترکیه از تاریخ ۱۰ سپتامبر ۲۰۱۸  ثبت نام و بررسی درخواست های پناهندگی که توسط افراد ارائه می شود  را به عهده گرفته است. تجربه همین یکسال گذشته نشان می دهد که بسیاری از پناهجویان از سوی پلیس ترکیه بازداشت و به کشور مبدا دیپورت شده اند. از طرف دیگر امنیت حقوقی پناهجویان تقریبا به صفر رسیده است چرا که دولت ترکیه در عمل به هیچ یک از معیارهای پذیرفته شده سازمان ملل برای جلب حمایت بین المللی از پناهجویان پایبند نبوده و نیست.

۴- پناهجویان در ترکیه اجازه کار ندارند، در بازار کار سیاه بشدت استثمار می شوند و در بسیاری از موارد کارفرمایان دستمزدهای آنها را نیز  بالا می کشند و پناهجویان امکان شکایت هم ندارند. تبعیض علیه کودکان پناهجو در مدارس به قدری زیاد است که روح و روان والدین آنها را تحت تاثیر  قرار می دهد، کمک هزینه به آنها  تعلق نمی گیرد و از کمبود خدمات درمانی رنج می برند، حق انتخاب شهر محل زندگی خود را ندارد، ریتم و اصول خاصی بر پروسه مصاحبه و رسیدگی به پرونده پناهجویان برقرار نیست. پناهجویان از حق داشتن وکیل قانونی برخوردار نیستند و بدلیل روابطی که دولت ترکیه با جمهوری اسلامی دارد، پناهجویان ایرانی از اینکه بدون نگرانی مسائل پناهندگیشان را بیان کنند هراس دارند.
۵- طرح تعطیلی کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل در ترکیه قبل از هرچیز شانس پناهجویانی را که با دورنمایی رسیدن به کشور سوم  از طریق این سازمان به ترکیه میامدند بشدت کاهش داده است.

۶- پناهجویان ایرانی در ترکیه برای سازماندهی و انعکاس وضعیت پناهندگی خود نیاز به یک ظرف مبارزه و تشکیل یک تشکل مدافع حقوق پناهندگی داشتند. پلاتفرم فعالیت فدراسیون در ترکیه به دنبال صدور این اطلاعیه انتشار میابد،هر متقاضی پناهندگی خود را در اهداف و مقررات و تلاش این تشکل شریک و سهیم می داند می تواند در تماس با مسئولین  فدراسیون در ترکیه تماس بگیرد و به تشکل بپیوندد و در صورت امکان واحد شهری خود را بر مبنای پلاتفرم فوق تشکیل دهند،در هر شهری  مجمع عمومی برگزار کنند و در مجمع عمومی خود افرادی را به عنوان نماینده خود انتخاب نمایند. فدراسیون سراسری پناهندگان ایرانی تشکیل این نهاد را به همه متقاضیان پناهندگی  در ترکیه تبریک می گوید و برای آنها آرزوی موفقیت می کند.

۱۴  اوت  ۲۰۱۹  برابر با ۱۹ مرداد ۱۳۹۸